هشدار لاریجانی درباره تضعیف همبستگی ملی در مقطع «قطع آتش»
هشدار لاریجانی درباره تضعیف همبستگی ملی در مقطع «قطع آتش»
علی لاریجانی در نشست با وعاظ بر خطر تضعیف انسجام ملی پس از جنگ هشدار داد و تأکید کرد که اختلاف‌افکنی در شرایط «قطع آتش» یک خطای راهبردی است.

سرویس سیاسی : علی لاریجانی در جمعی از وعاظ کشور تأکید کرد که برخی جریان‌ها تصور می‌کنند با پایان جنگ، ضرورت انسجام ملی نیز از میان رفته است؛ در حالی که به باور او، همبستگی اجتماعی همچنان ستون اصلی بازدارندگی در برابر تهدیدهاست.

به گزارش سیاست گستر ، بحث «انسجام ملی» در ایران از دیرباز به‌عنوان یکی از عناصر حیاتی امنیت ملی مطرح بوده است. تجربه‌های تاریخی، از دوران جنگ تحمیلی گرفته تا بحران‌های منطقه‌ای اخیر، نشان داده که انسجام اجتماعی تنها یک مفهوم انتزاعی نیست؛ بلکه نیرویی است که می‌تواند در شرایط سخت، جامعه را به سمت مقاومت و تاب‌آوری سوق دهد.

با این حال، مسئله‌ای که همواره محل مناقشه بوده، چگونگی تعریف و حفظ این انسجام است. آیا انسجام به معنای یک‌دستی کامل در نگاه‌ها و سلیقه‌هاست؟ یا به معنای توانایی همزیستی مسالمت‌آمیز جریان‌های متنوع در چارچوب منافع ملی؟

اگر انسجام را صرفاً هم‌شکلی و یکنواختی بدانیم، خطر فروپاشی اجتماعی در دل آن نهفته است. اما اگر آن را حول محور اهداف مشترک –مانند امنیت، رفاه و عدالت– در نظر بگیریم، می‌تواند پایدار و سازنده باشد.

از زاویه‌ای دیگر، شرایط «پساجنگ» همیشه مرحله‌ای حساس در تاریخ کشورها بوده است. وقتی آتش جنگ خاموش می‌شود، توقعات اجتماعی افزایش می‌یابد و مردم انتظار دارند ثمره آرامش، در معیشت و امنیت روانی‌شان دیده شود. در همین مقطع، کوچک‌ترین شکاف سیاسی یا اجتماعی می‌تواند به عاملی برای فرسایش سرمایه اجتماعی بدل گردد.

لاریجانی درست بر همین نقطه دست گذاشته است؛ او می‌گوید بزرگ‌نمایی اختلافات در شرایط «قطع آتش» یک خطای راهبردی است. تحلیل این گزاره نشان می‌دهد که او از خطر تبدیل شدن اختلافات طبیعی به شکاف‌های جدی اجتماعی نگران است. با این حال، پرسش مهم اینجاست که تا چه حد می‌توان میان «انتقاد سازنده» و «ایجاد تفرقه» مرزبندی کرد؟

در این میان، بُعد اقتصادی نیز به‌عنوان ستون دیگر انسجام ملی مطرح می‌شود. وقتی سفره مردم کوچک می‌شود و بی‌اعتمادی نسبت به آینده شکل می‌گیرد، حفظ همبستگی ملی بیش از پیش دشوار می‌شود. بنابراین تأکید لاریجانی بر «تمکن اقتصادی مردم» به‌عنوان ابزار انسجام، قابل تأمل و تا حدی واقع‌گرایانه است.

ظهر پنجم شهریور ۱۴۰۴، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مشاور رهبر انقلاب، در نشستی با جمعی از وعاظ برجسته کشور سخنانی صریح درباره وضعیت کشور در مرحله «قطع آتش» بیان کرد. علی لاریجانی با اشاره به تجربه‌های اخیر جنگی و واکنش جهانی نسبت به همبستگی ایرانیان، تأکید کرد که این سرمایه اجتماعی نباید دست‌کم گرفته شود.

او گفت برخی گروه‌ها و جریان‌ها گمان می‌کنند که با پایان جنگ، دیگر نیازی به حفظ یک‌دستی اجتماعی وجود ندارد؛ در حالی که این تصور را خطای محاسباتی خواند. به باور او، اختلاف دیدگاه‌ها در روش‌ها طبیعی است، اما در شرایط حساسی که کشور در حال گذار از جنگ است، دامن زدن به شکاف‌های اجتماعی می‌تواند یک «خطای راهبردی» باشد.

لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت تقویت بنیان‌های اقتصادی مردم تأکید کرد و سیاست‌های دولت در حوزه تأمین امنیت اقتصادی را بخشی از ابزارهای انسجام ملی دانست. او یادآور شد که رفاه نسبی جامعه، شرط لازم برای استمرار همبستگی و کاهش آسیب‌پذیری کشور در برابر تهدیدهای بیرونی است.

  • نویسنده : نیما مجتبایی
  • منبع خبر : سیاست گستر