پلی‌بک به‌جای اجرای زنده ؛ زنگ خطر برای اعتبار کنسرت‌های ایرانی

سرویس مقالات ؛ سرمقاله : با گسترش استفاده از پلی‌بک در برخی کنسرت‌ها، مخاطبان موسیقی بیش از پیش نسبت به شفافیت اجرا و ارزش بلیت‌ها حساس شده‌اند؛ موضوعی که نیازمند ورود جدی نهادهای نظارتی است.

به گزارش سیاست گستر ، در سال‌های اخیر، صحنه موسیقی زنده در ایران با موجی از انتقادات مواجه شده است. بسیاری از دوستداران موسیقی که بلیت‌های گران‌قیمت کنسرت‌ها را تهیه می‌کنند، انتظار شنیدن صدای زنده و دیدن نوازندگان واقعی را دارند. با این حال، واقعیت همیشه مطابق این انتظار پیش نمی‌رود.

پدیده پلی‌بک یا اجرای از پیش ضبط شده ، که در ابتدا بیشتر به‌عنوان ابزاری کمکی برای شرایط خاص شناخته می‌شد، اکنون در برخی اجراها به جایگزین کامل اجرای زنده تبدیل شده است. این تغییر نه تنها کیفیت تجربه شنیداری را کاهش می‌دهد، بلکه پرسش‌های جدی درباره شفافیت و صداقت برگزارکنندگان ایجاد می‌کند.

از منظر اقتصادی نیز ماجرا قابل توجه است ؛ وقتی گروهی بدون هزینه‌کرد برای نوازندگان حرفه‌ای و تجهیزات زنده ، بلیت را با قیمت اجرای کامل می‌فروشند، عملاً سود بالاتری به دست می‌آورند اما ارزش واقعی را به مخاطب ارائه نمی‌دهند. همین مسأله باعث شده بسیاری از علاقه‌مندان احساس کنند که در این فرایند فریب خورده‌اند.

در کشورهای صاحب صنعت موسیقی، قوانین مشخصی وجود دارد که به مخاطب اطلاع می‌دهد چه نوع اجرایی را خواهد دید و شنید. اما در ایران، نبود چارچوب شفاف و الزام قانونی، به برگزاری کنسرت‌هایی منجر شده که عنوان ” اجرای زنده ” دارند ولی عملاً پلی‌بک هستند. این خلأ نظارتی ، زنگ خطری برای آینده اعتبار کنسرت‌های ایرانی است.

کنسرت زنده یا نمایش پلی‌بک ؟

برخی از اجراهای اخیر، به جای صدای زنده ، تنها فایل‌های از پیش ضبط‌شده را پخش می‌کنند. خواننده روی این موسیقی آماده می‌خواند (و گاه حتی لب‌خوانی می‌کند) و نوازندگان صرفاً روی صحنه حضور ظاهری دارند. این وضعیت باعث شده بسیاری از طرفداران موسیقی احساس کنند کیفیت و اصالت اجرا به‌طور جدی زیر سؤال رفته است.

تأثیر اقتصادی بر بازار موسیقی

وقتی یک گروه از پلی‌بک استفاده می‌کند، عملاً بخش زیادی از هزینه‌های معمول یک اجرای زنده ( از دستمزد نوازندگان تا تجهیزات صوتی ) حذف می‌شود. این کاهش هزینه، بدون کاهش قیمت بلیت، به معنی سود بیشتر برای برگزارکننده و زیان کیفی برای مخاطب است.

نقش نهادهای نظارتی

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان مرجع صدور مجوز اجرا ، می‌تواند با تدوین دستورالعمل‌های دقیق ، تفاوت اجرای زنده و پلی‌بک را روشن کند. این دستورالعمل باید شامل الزام اعلام نوع اجرا به مخاطبان و تعیین سقف قیمت برای کنسرت‌های پلی‌بک باشد.

شفافیت ؛ اصل فراموش‌شده

مخاطبان حق دارند پیش از خرید بلیت بدانند قرار است با اجرای زنده روبه‌رو شوند یا یک اجرای از پیش ضبط‌شده. این شفافیت نه تنها اعتمادسازی می‌کند، بلکه می‌تواند بازار موسیقی را رقابتی‌تر و باکیفیت‌تر کند.

تجربه جهانی

در بسیاری از کشورها، استفاده از پلی‌بک به‌طور کامل ممنوع نیست، اما باید به‌طور شفاف به خریدار اعلام شود و قیمت بلیت متناسب با نوع اجرا تعیین گردد. این رویه باعث شده هم هنرمند و هم مخاطب از حقوق خود آگاه باشند و سطح انتظارات شفاف بماند.

گزارش میدانی ؛ صدای تماشاگران از دل سالن‌ها

در یک گفت‌وگوی کوتاه با چند تماشاگر پس از پایان یکی از کنسرت‌ها ، واکنش‌ها نشان می‌دهد که مسئله پلی‌بک دیگر صرفاً دغدغه کارشناسان نیست.

♦ مریم، ۲۸ ساله، دانشجو : «برای شنیدن صدای زنده و دیدن اجرای واقعی بلیت خریدم ، ولی وسط اجرا فهمیدم همه چیز از قبل ضبط شده . حس کردم پولم را برای یک موزیک‌ ویدئوی زنده دادم.»

♦ علی ، ۳۴ ساله، کارمند: «قیمت بلیت این کنسرت با یک اجرای کامل خارجی برابری می‌کند، اما نه نوازنده واقعی روی صحنه بود و نه حس اجرای زنده منتقل شد. اگر پلی‌بک است ، باید نصف این مبلغ باشد.»

♦ شهاب، ۴۰ ساله ، نوازنده گیتار : «پلی‌بک در دنیا هست ، ولی همیشه به تماشاگر اعلام می‌کنند. اینجا نه‌تنها نمی‌گویند، بلکه عنوان اجرای زنده هم می‌زنند. این یعنی ضربه به اعتبار کل موسیقی کشور.»

این نظرات نشان می‌دهد که مخاطب ایرانی نه با اصل وجود پلی‌بک ، بلکه با عدم شفافیت و قیمت‌گذاری نامنصفانه مشکل دارد.

جمع‌بندی دیدگاه‌ها ؛ مطالبه مشترک : شفافیت و انصاف

بررسی نظر مخاطبان نشان می‌دهد که نارضایتی اصلی نه صرفاً از وجود پلی‌بک ، بلکه از نبود شفافیت و قیمت‌گذاری غیرمنصفانه نشأت می‌گیرد . بیشتر تماشاگران پذیرفته‌اند که در شرایط خاص ، پلی‌بک می‌تواند بخشی از اجرا باشد ، اما انتظار دارند این موضوع پیش از خرید بلیت به آن‌ها اطلاع داده شود.

در تمام گفت‌وگوها ، یک نقطه مشترک دیده می‌شود : احترام به مخاطب . مخاطبان بر این باورند که درج نوع اجرا بر روی بلیت ، تعیین سقف قیمت برای اجراهای پلی‌بک ، و الزام به اطلاع‌رسانی دقیق ، می‌تواند تا حد زیادی اعتماد ازدست‌رفته را بازگرداند.

این بازخوردها همچنین هشداری برای برگزارکنندگان و نهادهای مسئول است ؛ چرا که ادامه این روند، نه‌تنها باعث کاهش استقبال از کنسرت‌ها خواهد شد، بلکه به اعتبار کل صحنه موسیقی کشور نیز آسیب می‌زند.

سعی کردیم در این نوشتار تا جای ممکن در رابطه با :

تفاوت اجرای زنده و پلی‌بک در کنسرت

علت استفاده از پلی‌بک در کنسرت‌های ایران

قیمت بلیت کنسرت‌های پلی‌بک باید چقدر باشد

قوانین وزارت ارشاد برای اجرای زنده

آیا پلی‌بک در کنسرت قانونی است

نظر مردم درباره کنسرت‌های پلی‌بک

صحبت کنیم . شما هم می توانید نظر خود را در رابطه با این موارد با مخاطبین سیاست گستر ، از طریق فرم دیدگاه پایین این صفحه در میان بگذارید .-